W dniach 16 – 17 czerwca podczas posiedzenia kierowanej przez Annę Fotygę podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony (SEDE) w gronie eksperckim omawiana m.in. klauzulę solidarności oraz uregulowania dotyczące eksportu produktów podwójnego zastosowania.
W drugiej części pierwszego dnia posiedzenia odbyło się wysłuchanie publiczne dotyczące klauzuli solidarności wprowadzonej przez art. 222 Traktatu lizbońskiego. Posiedzenie to zorganizowano wspólnie z Komisją Wolności Obywatelskich, sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (LIBE). Gośćmi tej części spotkania byli: Uldis Mikuts – reprezentujący łotewską prezydencję, oponent zintegrowanych rozwiązań działań kryzysowych, Hans Das – przedstawiciel Komisji Europejskiej, Niels Bracke – reprezentujący Centrum wywiadowcze EEAS oraz Roderik Parkes – naukowiec reprezentujący Szwedzki Instytut Spraw Zagranicznych. „Klauzula solidarności jest mało znana i istnieje pewnego rodzaju mylenie jej z zasadą wspólnej obrony”– przyznała przewodnicząca posiedzeniu Anna Fotyga, uzasadniając w ten sposób tematykę tego posiedzenia. Uldis Mikuts – przedstawiciel łotewskiej prezydencji wyjaśnił, jakim narzędziem jest klauzula solidarności wprowadzona przez Traktat lizboński. „Nie zastępuje ona żadnych unijnych narzędzi, ale je uzupełnia” – podkreślił Mikuts. Kolejny z panelistów Hans Das skupił się na wykorzystaniu klauzulu w obliczu takich zagrożeń jak ataki terrorystyczne, czy klęski żywiołowe. „W jaki sposób będzie w takich sytuacjach zastosowana klauzula solidarności? Będziemy starali się skorzystać z wszelkich możliwych instrumentów, które można wykorzystać – obrona cywilna jest jednym z nich, ale jest także wiele innych instrumentów – system opieki zdrowotnej, system reakcji na zagrożenia terrorystyczne – zajmują się tym poszczególne dyrekcje generalne. Rolą Komisji będzie koordynowanie wykorzystania wszystkich tych dostępnych instrumentów ” – powiedział na posiedzeniu Hans Das. Roderik Parkes stwierdził, że w obliczu zagrożeń, które obecne są w Europie i na świecie pod postacią różnorodnych reżimów trzeba rozwijać współpracę na obszarze obrony przed terroryzmem i klęskami. Zagrożeniem tez jest wojna hybrydowa, ale także i organizacje terrorystyczne, które przyjmują postać organizacji politycznych.
W drugim dniu obrad podkomisji SEDE odbyło się seminarium zorganizowane wspólnie z Komisją Handlu Międzynarodowego (INTA). Tematyką tych warsztatów była kontrola wywozu produktów podwójnego zastosowania. Spotkanie było jednym z etapów wypracowania jeszcze lepszych regulacji prawnych w ramach Unii Europejskiej, jeśli chodzi o tego typu produkty. Sprawa jest o tyle istotna, że dotyczy to branży, która jest bardzo rozległa i wpływa na wiele sektorów gospodarczych Unii Europejskiej. Potrzebna jest bliższa współpraca z Radą oraz państwami członkowskimi, aby wypracować jak najlepsze regulacje prawne w tej materii. Gośćmi w tej części obrad byli Paolo Garzotti – koordynator z ramienia WTO, prof. Ian Steward – odpowiedzialny za Projekt Alpha, oraz dr Sibylle Bauer – ze sztokholmskiego Instytutu Badań nad Pokojem. Goście podkreślali w trakcie spotkania, że trzeba zastanowić się nad tym, w jaki sposób chronić Europę przed wzrostem zagrożenia z Internetu i cyberprzestępczości. Dotyczy to obszaru technologii cywilno – wojskowej, ale wykracza też poza te granice i dotyczy chociażby obszaru handlu. W opinii panelistów należy wdrażać szczegółowe systemy zabezpieczeń i kontroli. Goście podkreślili, iż Unia Europejska ma najlepsze prawodawstwo kontrolujące eksport produktów podwójnego zastosowania, zwracając jednak przy tym uwagę, na możliwość jego dalszego ulepszenia w konkretnych obszarach.
W kolejnej części obrad SEDE odbyła się wymiana poglądów z komisarz Ewą Bieńkowską, zorganizowana wspólnie z Komisją Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (ITRE) oraz Komisją Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (IMCO). Spotkanie dotyczyło europejskiego rynku obronnego, bazy technologicznej i przemysłowej przed czerwcowym posiedzeniem Rady Europejskiej, które będzie dotyczyło zakresu działań obronnych.
Kolejne posiedzenie podkomisji SEDE zaplanowane jest na 14 lipca.
