Dnia 15 marca 2014 roku w Gdańsku odbyło się kolejne spotkanie w ramach cyklu „Anna Fotyga zaprasza” pt.„Cena za Majdan. Krym a bezpieczeństwo w regionie”. Na ten niezwykle aktualny temat dyskutowali prof. Selim Chazbijewicz z Uniwersytetu Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie, przedstawiciel Medżlisu Narodu Krymskotatarskiego oraz dr Sławomir Moćkun. Obaj panowie są autorami książek o Tatarach. Udział w dyskusji wzięła poseł Anna Fotyga oraz profesorowie Olga i Sergiusz Wasiuta (UWM Olsztyn), którzy nawiązali do aktualnej sytuacji na Ukrainie.
Profesor Selim Chazbijewicz wyjaśniał, że na Krymie, w starożytności zwanym Tauryką, Rosjanie pojawili się dopiero w 1783 r., po upadku chanatu i aneksji Krymu. Przez kolejne dziesięciolecia Rosja poprzez wysiedlenia, deportacje, konfiskaty ziemi zmuszała Tatarów do opuszczenia swych rdzennych ziem, by w roku 1944 wysiedlić cały naród. Krym z Ukrainą w 1953 r. związał Nikita Chruszczow. Od tej pory Krym stał się integralną częścią terytorium Ukrainy. Od końca lat 80-tych możemy obserwować awdet, czyli powrót Tatarów na swoje rodzinne ziemie.
Dr Sławomir Moćkun uświadomił zebranym, że nie jest to powrót łatwy i ten proces ciągle trwa. Przynależność Krymu do Ukrainy była już wcześniej kwestionowana przez część miejscowych Rosjan, którzy po upadku ZSRR proklamowali powstanie Republiki Krymu oraz zabiegali o powrót w granice Rosji. Na przykładzie Krymu widzimy doskonale, że historia nie zakończyła się wraz z upadkiem komunizmu, wręcz przeciwnie, Kreml poczuł “momentum”, aby postawić kolejny twardy krok w odbudowie swojej pozycji w Europie Wschodniej. Jak daleko tym razem Putin posunie się w swoich planach, zależy od postawy Zachodu, który – co warto pamiętać – jest gwarantem integralności ukraińskiego państwa.
