W Kijowie odbywa się organizowany przez Europejskich Konserwatystów i Reformatorów Szczyt Wolności (The Liberty Summit), który ma na celu wspieranie rozprzestrzeniania demokracji, praworządności, swobód obywatelskich i idei wolnego rynku w sferze postkomunistycznej. W konferencji, jako jej gospodarz, udział wzięła europosłanka Prawa i Sprawiedliwości, Anna Fotyga.
Anna Fotyga otwierając konferencję mówiła o tym, jak dużą wagę przywiązuje grupa EKR do spraw Ukrainy, w tym w sprawie Ukraińców nielegalnie aresztowanych i przetrzymywanych przez Federację Rosyjską jako więźniowie polityczni. „Ciężko pracowałam przez lata w Parlamencie Europejskim, by zwrócić uwagę na wydarzenia na Ukrainie” – oświadczyła. Gospodarz konferencji podkreśliła, że podczas ostatniej kadencji Parlamentu Europejskiego, wraz z innymi parlamentarzystami EKR, wykorzystywali każdą okazję, by okazać solidarność. „W rezolucjach Parlamentu przywołaliśmy nazwiska uwięzionych osób, szerzej przedstawiając poszczególne przypadki podczas przesłuchań publicznych. Oleg Sentsov, jeden z symboli naruszenia praw człowieka przez Federację Rosyjską, został nominowany przez moją grupę polityczną do Nagrody im. Sacharowa” – powiedziała europosłanka, dodając też, że na samym początku obecnej kadencji, jedna z pierwszych rezolucji przyjętych przez Parlament Europejski dotyczyła ukraińskich więźniów politycznych przetrzymywanych przez rosyjskiego agresora.
Eurodeputowana stwierdziła, że bezpieczeństwo jest warunkiem wstępnym dobrobytu społeczeństwa. „Staramy się podążać drogą wytyczoną przez śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, budując silne sojusze oraz zabiegając o bezpieczeństwo naszych wschodnich partnerów” – mówiła. Była minister spraw zagranicznych w rządzie Jarosława Kaczyńskiego wyliczała ofiary Federacji Rosyjskiej: „Doszło do 20 zgonów spowodowanych działaniami wyznaczonych przez Rosję funkcjonariuszy organów ścigania na Krymie oraz nie mniej niż 314 przypadków tortur i innych form okrutnej kary. Było 45 doniesień o gwałtownych zaginięciach. Piętnaście osób nie zostało jeszcze odnalezionych (11 z nich to Tatarzy Krymscy), 7 znaleziono martwych (6 z nich Tatarzy Krymscy), 2 skazano, 1 ekstradowano, a 20 porwano i zwolniono”.
Anna Fotyga przypominała o konieczności wysuwania sprawy Ukrainy na pierwszy plan. „Pamiętamy, utrzymujemy presję na Kreml, staramy się umieścić tę kwestię wysoko na liście priorytetów. Musimy pamiętać, że każda sprawa jest osobistą tragedią dla osób uwięzionych, ich rodzin i bliskich” – podsumowała europosłanka.
W szczycie udział wzięła również wicemarszałek Sejmu, Małgorzata Gosiewska, która podkreśliła, że Ukraina jest państwem, którego bezpieczeństwo jest kluczowe dla Europy i świata. „Ukraińcy podjęli walkę o wolność i zostali zaatakowani. Jeżeli chcemy dalej nazywać się Europejczykami, musimy traktować obywateli Ukrainy jak równych nam i szanować ich walkę” – oświadczyła. Polska polityk mówiła, że dla polskiego rządu niezwykle ważna jest tradycja historyczna związana z hasłem Za waszą i naszą wolność. „Wolność każdego narodu jest zagrożona, jeśli ktoś próbuje uzasadnić ograniczenie wolności jednego lub kilku z nich. To lekcja historyczna, do której Polacy są przywiązani ponad podziałami partyjnymi” – powiedziała Gosiewska.
Wśród zaproszonych gości znalazł się też eurodeputowany EKR Geoffrey Van Orden, który stwierdził, że „Morze Czarne nie może stać się rosyjskim jeziorem. Morze Czarne to wody międzynarodowe. Musimy mocniej to zademonstrować”. Kolejnym gościem był członek Najwyższej Rady Ukrainy Oleksiy Goncharenko, który podkreślił, że Ukraina jest państwem frontowym, pełniącym rolę granic: „Zderzenie cywilizacji odbywa się na naszym terytorium. Na wschód od nas mamy współczesnych barbarzyńców, destabilizujących świat- Syrię, Ukrainę, Wenezuelę, ale także Europę Zachodnią”. W panelu o więźniach Akhtem Chiygoz, krymski Tatar więziony przez prawie 3 lata przez Kreml mówił, że jesteśmy bezpośrednimi świadkami horroru, który niesie rząd Rosji: „Jak można rozmawiać o prawach człowieka z państwem, które jest budowane na zupełnie innych zasadach?”. Chiygoz wraz z Volodymirem Balukhem, również byłym więźniem powiedzieli: „Nas uwolniono, ale setki innych trafiło do więzień. Kremlowi udało się narzucić swoja grę. Zakładnicy, jak my, stali się towarem. Putin handluje ich losami. Póki mamy terytoria okupowane, liczba zakładników nie zmieni się”.
Udział w Szczycie wzięli politycy i eksperci z 28 państw. Dyskutowano także o bezpieczeństwie energetycznym, problemach handlowych pomiędzy UA-EU czy przyszłości euroatlantyckiej Ukrainy. Udział w Szczycie wzięli politycy i eksperci z 28 państw.
Dziś, podczas wieczornej gali Anna Fotyga wręczy legendarnemu przywódcy Tatarow krymskich Mustafie Dzemilewowi Nagrodę Wolności, przyznaną przez Europejskich Konserwatystów i Reformatorów.