W Parlamencie Europejskim w Strasburgu odbyła się debata na temat litewskich sędziów orzekających w sprawach sowieckich zbrodni, którzy stali się celem rosyjski służb. W imieniu Grupy Europejskich Konserwatystów i Reformatorów głos zabrała Anna Fotyga.
„Stoję po stronie Litwinów. Z szacunkiem odnoszę się do odwagi litewskich sędziów, którzy osądzili sprawę masakry 13 stycznia. To było jedno najbardziej rzetelnych dochodzeń w historii litewskiego sądownictwa” – mówiła minister spraw zagranicznych w rządzie Jarosława Kaczyńskiego.
„To była zbrodnia wojenna, zbrodnia przeciwko ludzkości” – dodała Fotyga, przypominając o śmierci czternastu niewinnych osób. „Rosyjskie postępowanie przeciwko prokuratorom i sędziom jest absolutnie niedopuszczalne. Musimy mocno popierać Litwę w tej sprawie” – zakończyła Anna Fotyga.
Na początku stycznia 1991 r. władze ZSRS postanowiły użyć wojska do stłumienia litewskich aspiracji niepodległościowych. W nocy, z 12 na 13 stycznia, wojska sowieckie przeprowadziły atak na wieżę telewizyjną oraz siedzibę Litewskiego Radia i Telewizji, w czasie którego zginęło 14 osób, a 150 zostało rannych. W styczniu br. Sąd Okręgowy w Wilnie skazał na kary wieloletniego pozbawienia wolności prawie 70 sowieckich wojskowych i urzędników za zbrodnie wojenne i przeciw ludzkości popełnione w styczniu 1991 r., w tym byłego ministra obrony ZSRS, Dmitrija Jazowa.
W kwietniu 2019 r. Komitet Śledczy Federacji Rosyjskiej wszczął dochodzenie przeciwko sędziom Wileńskiego Sądu Okręgowego, którzy orzekali w tzw. sprawie 13 stycznia. Strona rosyjska twierdzi, że wyrok skazujący odpowiedzialnych za agresję sowiecką pod wieżą telewizyjną w styczniu 1991 roku, w trakcie której śmierć poniosło kilkunastu litewskich cywili, jest bezprawny. Zgodnie z rosyjskim ustawodawstwem, litewskim sędziom grozi kara pozbawienia wolności od 5 do 10 lat.
Parlament Europejski w czwartek przyjmie rezolucję w tej sprawie. Tekst dokumentu opracowanego przez Grupę Europejskich Konserwatystów i Reformatorów dostępny jest w załączeniu.
